Trekt u ook weleens in een slecht verlichte kamer een zwarte broek uit de kast, die in het felle zonlicht opeens donkerblauw blijkt te zijn? Dit heeft te maken met de CRI-waarde van uw verlichting. De Color Rendering Index, in het Nederlands de kleurweergave-index genoemd, beantwoordt de vraag in hoeverre kleuren in kunstlicht overkomen zoals ze daadwerkelijk zijn. Een zeer belangrijk aspect bij het uitkiezen van uw verlichting dus! In deze blog leggen we er meer over uit.
Het voorbeeld met de zwarte broek geeft duidelijk aan hoe belangrijk de CRI-waarde is. De kleurweergave-index geeft namelijk informatie over de werkelijke kleuren van de objecten en of deze er goed uitzien in het licht van een lamp. Een lage CRI betekent dat de kleuren niet waarheidsgetrouw overkomen en er dof of onnatuurlijk uitzien, terwijl een hoge CRI juist staat voor een felle, natuurlijke kleurweergave. Omdat dit zo belangrijk is bij het uitkiezen van een lamp, geven wij dit altijd weer bij de specificaties van onze producten. De CRI-waarde wordt berekend door de kleurweergave van acht referentiekleuren te meten. Voorbeelden van kleuren die bij deze test gemeten worden zijn lichtblauw en violet. De meting gaat als volgt: een referentiekleur wordt eerst door de lamp verlicht en dan door een referentielichtbron (zoals de zon). Beide resultaten worden vergeleken. Deze test wordt met alle acht kleuren afzonderlijk gedaan en het gemiddelde resultaat hiervan wordt berekend. Dit is dan de Color Rendering Index, die wordt uitgedrukt in de Ra-waarde (rationale), wat altijd een getal is tussen de 0 en 100. Doordat de CRI-waarde dus het gemiddelde van de acht verschillende kleuren uitdrukt, betekent dit wel dat een lamp op een bepaalde kleur heel goed kan scoren, terwijl het een andere kleur minder waarheidsgetrouw belicht. Toch geldt over het algemeen wel de volgende stelling: hoe hoger de CRI, hoe beter de kleurweergave van de lamp.
Wanneer de CRI-waarde Ra> 100 is, betekent dit dat de kleuren er net zo uitzien als in helder daglicht. Een perfecte en zeer realistische kleurweergave dus, waarbij ook de subtiele variaties van de kleuren worden getoond. Hoe lager dit cijfer echter, hoe onnatuurlijker, doffer en minder aantrekkelijk de kleuren ogen. De eisen op het gebied van CRI verschillen per ruimte. Ook het doel van de verlichting is belangrijk. Stel dus altijd de vraag: wat wil ik hiermee belichten? Het spreekt dan bijvoorbeeld voor zich dat er in pashokjes een uiterst waarheidsgetrouwe kleurweergave nodig is. Heeft u ook weleens in een winkel gestaan en gedacht: ik wil dit eigenlijk eventjes buiten zien om te kijken of deze kleur mij écht goed staat? Grote kans dat de CRI van de lampen in deze winkel gewoon niet hoog genoeg was. Voor buitenverlichting is het echter minder belangrijk om een hoog CRI te hebben. Zelfs een CRI van Ra> 60 volstaat dan, omdat natuurgetrouwe kleuren dan niet zo belangrijk zijn. Over het algemeen geldt echter wel dat een Ra-waarde van 80 of hoger gewenst is. In uw badkamer is dit bijvoorbeeld ook belangrijk. Tijdens het opmaken zorgt een te lage CRI ervoor dat uw make-up er, zodra u naar buiten gaat, opeens heel anders uitziet. Dit wilt u natuurlijk voorkomen. Wij adviseren u daarom om in dit soort ruimtes altijd voor een hogere Ra-waarde te gaan. Hieronder ziet u hoe de verschillen tussen de CRI-waardes er nu eigenlijk precies uitzien:
Het is nog even belangrijk om te benadrukken dat kleurtemperatuur en kleurweergave twee verschillende dingen zijn. De kleurtemperatuur wordt aangegeven in Kelvin (K) en heeft te maken met de kleur van het licht. Hoewel de naam kleurtemperatuur wellicht voor verwarring zorgt, heeft dit niks te maken met hoe warm de lampen worden. Het gaat puur over de lichtkleur. Kleurtemperatuur heeft een spectrum van 1800K tot 6500K, waarbij 1800K het warmst is en 6500K het koelst. Lampen met een lagere Kelvin worden dus meer gebruikt ter sfeerverlichting, terwijl lampen met een hogere Kelvin gebruikt worden voor plekken waarin helder licht gewenst is, bijvoorbeeld kantoren, klaslokalen of magazijnen. Op de volgende afbeelding ziet u de kleurtemperatuur, weergegeven van het meest warme tot het meest koele licht:
Een lamp van 2000K kan dezelfde CRI-waarde hebben als een lamp van 4000K. Dit betekent dat de kleuren even natuurgetrouw weergegeven worden. De kleurbeleving is dan wel anders, juist omdat de kleurtemperatuur de waarneming van de kleuren verandert. De kleuren worden warmer bij warm-wit licht en kouder bij koud-wit licht. Het is daarom belangrijk dat u zich niet blind staart op de CRI, maar eerst de gewenste kleurtemperatuur bepaalt. Daarna kunt u op zoek gaan naar een lamp met de hoogste CRI, zodat de kleuren zo natuurlijk mogelijk overkomen.
Een voorbeeld van een merk dat veel met CRI bezig is, is Philips. Zij brengen alleen lampen op de markt met een CRI-waarde van 80 of hoger, omdat zij een natuurlijke kleurweergave zeer belangrijk vinden. Tegenwoordig hebben zij ook een assortiment op de markt gebracht met lampen die een CRI-waarde hebben van Ra> 90. Deze lampen tonen waarheidsgetrouwe kleuren en laten uw interieur mooi tot zijn recht komen. De lampen herkent u aan het icoontje met het oog op de productafbeelding.
Terug naar blog
